Korece/Saygı Seviyeleri
Korece'de konuşma esnasında ya da cümle içerisinde hitaba göre çeşitli saygı/yüceltme seviyeleri bulunmaktadır. Bunlar, kendinden yaş/mevki bakımından yüksek kişiler için, yaş/mevki bakımında aynı durumda olan kişiler için ve yaş/mevki bakımından aşağıda olan kişiler için ve yakınlık-uzaklık seviyelerine göre değişmektedir. Bu saygı seviyeleri günlük hayat içerisinde olduça önem taşımaktadır. Yanlış seçilen saygı seviyesi pek çok anlaşmazlıklara yol açabilmektedir. Korece'de bulunan bu yüceltme üç şekilde olmaktadır:
1. Özne Yüceltmesi
[değiştir]Özne yüceltmesinde konuşan, dinleyen ve öznenin birbirileri ile olan ilişkileri oldukça önemlidir. Yaş, mevki, yakınlık durumları vs göre bu üç kişinin birbirileri arasındaki etkileşimleri doğrultusunda özneyi yüceltmek amacıyla fiil köküne -(으)시 eklenir. Fiil kökü, ünlü ile bitiyorsa –시eklenir eğer ünsüz ile bitiyorsa –으시 eklenir.
Örnek:
| Türkçe | Fiil | Fiil kökü + -(으)시 | Fiil kökü + -(으)시 + ㅂ니다 |
|---|---|---|---|
| gitmek | 가다 | 가시 | 가십니다 |
| görmek | 보다 | 보시 | 보십니다 |
| okumak | 읽다 | 읽으시 | 읽으십니다 |
| iyi olmak | 좋다 | 좋으시 | 좋으십니다 |
| olmak | 이다 | 이시 | 이십니다 |
| var olmak | 있다 | 있으시 | 있으십니다 |
Bu ekin kullanımında birkaç istisna bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
1. Dinleyen kişinin özneden daha yüksek bir statüde yer aldığı durumlarda özne yüceltme eki olan -(으)시 kullanılmaz.
Örnek: 할아버지, 아버지가 밖에 갔습니다. – Büyükbaba, babam dışarıya çıktı. 선생님, 교수님이 지금 왔습니다. – Öğretmenim, profesör şimdi geldi.
2. Haber raporları, kitap yazıları gibi yerlerde her ne kadar özne yüksek bir statüde olsa da özne yüceltme eki -(으)시 kullanılmaz.
Örnek: 대통령이 터키를 방문한다. – Devlet başkanı Türkiye’yi ziyaret ediyor.
3. Yüceltme hedefindeki öznenin vücut organları ya da kişisel bir aitliğinden bahsederken -(으)시 özne yüceltme eki ile dolaylı yoldan yüceltme yapılabilir.
Örnek: 김 선생님께서는 얼굴이 예쁘십니다. – Kim hocanın güzel bir yüzü var/yüzü güzeldir.
2. Konuşma Seviyeleri
[değiştir]Konuşma seviyeleri Resmi ve Samimi Hitab olmak üzere ikiye ayrılır. Ayrıca bu iki hitab seviyesi kendi içinde alt bölümlere ayrılmaktadır. Detaylar için Resmi Hitab ve Samimi Hitab konularına bakınız.
| Konuşma Seviyeleri | |||||
| Resmi Hitab | Samimi Hitab | ||||
| Saygılı Düzey | Orta Düzey | Yalın Düzey | Saygılı Düzey | Yalın Düzey | |
| -ㅂ/습니다 | -네 | -ㄴ/는 다 | -어(아,여)요 | -어(아,여) | |
3. Sözcük ve ekler ile Yüceltme
[değiştir]Saygı kalıplarını kullanırken bazı belirli kelimeler ve ekler yüceltme durumuna göre tamamen değişmektedir. Aşağıda bu duruma örnek sık kullanılan kelimelerden ve eklerden örnekler verilmiştir:
| Cümledeki Yeri | Türkçe | Normal Hal | Saygılı Hal |
| İsim | diş | 이 | 치아 |
| ev | 집 | 댁 | |
| hastalık | 병 | 병환 | |
| isim | 이름 | 성함 | |
| karı (eş) | 아내 | 부인 | |
| pilav | 밥 | 진지 | |
| söz | 말 | 말씀 | |
| yaş | 나이 | 연세 | |
| Zamir | o kişi | 그 사람 | 그 분 |
| ben | 나 | 저 | |
| biz | 우리 | 저희 | |
| Fiil | görmek/görüşmek | 보다 | 뵙다 |
| içmek | 마시다 | 드시다 | |
| olmak | 있다 | 계시다 | |
| ölmek | 죽다 | 돌아가시다 | |
| söylemek | 묻다/말하다 | 여쭈다/여쭙다 | |
| uyumak | 자다 | 주무시다 | |
| vermek | 주다 | 드리다 | |
| yemek yemek | 먹다 | 잡수시다 | |
| Ekler | özneyi belirten ek | -이/가 | -께서 |
| yönelme durum eki | -에게 | -께 | |
| eklendiği isme sayın/bay/bayan anlamları katar | -님 |