Korece/Saygı Seviyeleri/Samimi Hitab/Yalın Düzey

Vikikitap, özgür kütüphane

Bu kalıp da günlük konuşma dilinde sıklıkla karşılaşılan bir kalıptır. Samimi-Saygılı Düzey'e göre, yakınlık derecesi ve samimiyetin daha fazla olduğu kişiler arasında resmi olmayan günlük konuşmalarda daha çok bu kalıp tercih edilir. Ayrıca en alt düzeyde konuşma seviyesi olduğu için aşağılama, küçültme durumlarında sıklıkla kullanılır. Aile büyükleri çocuklarına bu şekilde hitab edebilr, ve karı-koca arasında koca, karısına bu kalıbı kullanabilir. Fakat en çok gençler arasında, çok yakın arkadaşlar arasında kullanılır.

Düzey Yüklemin Türü Bildiri Soru Emir Öneri Ünlem
Samimi Hitab Yalın Düzey Hareket Fiili -어(아,여), -지 -어(아,여), -지 -어(아,여), -지 -어(아,여), -지 -는군
Durum Fiili -어(아,여), -지 -어(아,여), -지 -군
İsim -(이)야, -(이)지 -(이)야, -(이)지 -(이)군, -(이)로군
Kaynak: New Edition Korean Grammar for International Learners [1]

Bu kalıbın belirgin eki -어(아,여) ekidir. Fiil kökündeki son ünlüye göre -아, -어 ve -여 olur. Daha detaylı olarak:

1. Fiil kökünün son ünlüsü ㅏ ya da ㅗ ise: -아
  * Fiil kökü ㅏ ünlüsü ile bitiyorsa ㅏ fiil köküne eklenir, ve tek bir ㅏ olur. → -ㅏ
  * Fiil kökü ㅗ ünlüsü ile bitiyorsa ㅏ fiil köküne eklenir, ㅘ olur. → -ㅘ

2. Fiil kökünün son ünlüsü ㅓ,ㅜ,ㅡ,ㅣ ise: -어
  * Fiil kökü ㅓ ünlüsü ile bitiyorsa ㅓ fiil köküne eklenir, ve tek bir ㅓ olur. → -ㅓ
  * Fiil kökü ㅜ ünlüsü ile bitiyorsa ㅓ fiil köküne eklenir, ㅝ olur. → -ㅝ
  * Fiil kökü ㅡ ünlüsü ile bitiyorsa ㅓ fiil köküne eklenir, ㅓ olur. → -ㅓ
  * Fiil kökü ㅣ ünlüsü ile bitiyorsa normal 어 gelir. → -어

3. Fiil kökünün son ünlüsü 하 ise: -여 ekini alır ve → 해 olur.

Bu kalıpla kullanılan cümle türleri, ünlem dışında farklı bir ek almaz. O nedenle cümlenin bildiri, soru, emir ya da öneri olduğu konuşmanın gelişinden ya da vurgudan anlaşılır.

Örnek:
• Bildiri cümlesinde: -어(아,여) 
  누나가 학교에 가.  ↔  Ablam okula gidiyor. 
  동민이 책을 읽어.  ↔  Dongmin kitap okuyor. 

• Soru cümlesinde: -어(아,여)
  손님이 차를 마셔?  ↔  Misafir çay içiyor mu?.
  연필이 있어?      ↔  Kalemin var mı?

• Emir cümlesinde: -어(아,여)
  위쪽으로 봐.     ↔  Yukarıya bakın.
  그 자리에 앉아.   ↔  Oraya oturun.

• Öneri cümlesinde fiil kökü ünlü ile bitiyorsa: -어(아,여)
  한국어를 공부해.  ↔  Korece (ders) çalışalım.
  김치를 먹어.     ↔ Gimçi yiyelim.

• Ünlem cümlesinde: -군
  이 꽃이 매우 예쁘군! ↔ Bu çiçek çok güzel!

Ayrıca bu kalıpta yer alan -지 eki, 1) konuşanın belirli bir gerçek ya da durumdan oldukça emin olduğunu belirtir veya 2) konuşanın söylediği konunun dinleyici tarafından da bilindiğini vurgulamak için kullanılır. Türkçe'de yer alan "değil mi?" kalıbı gibi.

Örnek:
  누나가 학교에 가지.  ↔  Ablam okula gidiyor(, değil mi). 
  동민이 책을 읽지.  ↔  Dongmin kitap okuyor(, değil mi).

Kaynakça[değiştir]

  1. Ihm Ho Bin, Hong Kyung Pyo, Chang Suk In (25 June 2008). New Edition Korean Grammar for International Learners. Yonsei University Press. Seoul