LaTeX/Temel Öğeler

Vikikitap, özgür kütüphane

Belge Sınıfları[değiştir]

LaTex, ilk olarak, yazarın nasıl bir belge yaratmak istediği bilgisine ihtiyaç duyar. Bu bilgi \documentclass komutu ile belirtilir.

\documentclass[seçenekler]{sınıf}

Burada sınıf (Ingilizce: class) yaratılmak istenen belge biçimini belirtir. Seçenekler (ing. options) değişkeni belge sınıfının davranışını özelleştirir. Seçenekler, virgül ile birbirlerinden ayrılırlar.

Örnek: bir LaTeX belgesi

\documentclass[11pt,twoside,a4paper]{article}

satırı ile başlayabilir. Bu satır LaTeX'e, yaratılmak istenen belgeyi makale (article) olarak, 11 numara yazı (11pt) büyüklüğü, ve A4 kağıda (A4paper) iki-taraflı (twoside) olacak şekilde derlemesini belirtir.

LaTex'te kullanılan sınıflar şu şekildedir:


Belge Sınıfları
article bilimsel makale, kısa raporlar için
IEEEtran "IEEE Transactions" biçiminde makaleler için
proc toplantı sonuç bildirgeleri (proceedings) için bir sınıf
minimal enaz sayıda sınıf tanımlama komutu içeren ve derleme hatalarının giderilmesinde kullanılan bir sınıf. Sadece sayfa büyüklüğü ve temel dizge ile ilgili komutlardan oluşur.
report bir çok bölümden oluşan uzun raporlar, az sayfalı kitaplar, ve tezler için
book kitap yazmak için
slides sunumlar için. Bu sınıf büyük "Sans Serif" dizgeleri kullanır.
memoir kitap sınıfı ile diğer sınıfların bir karışımı [1]
letter mektup yazmak için
beamer sunum belgesi yaratmak için diğer bir sınıf (bakınız LaTeX/Sunumlar).

Bu sınıflar ile birlikte sıklıkla kullanılan seçenekleri aşağıdaki tabloda belirtelim:

Belge Sınıfı Seçenekleri
10pt, 11pt, 12pt Yazı tipi büyüklüğünü belirler. Bu seçenek belirtilmemiş ise, yazı tipi büyüklüğü 10pt varsayılır.
a4paper, letterpaper,... Sayfa büyüklüğünü tanımlar. letterpaper varsayılan sayfa büyüklüğür. Ancak bir çok TeX ve pdfLaTeX Avrupa dağıtımları sayfa büyüklüğünü A4 varsayar. Diğer sayfa büyüklüğü seçenekleri de a5paper, b5paper, executivepaper, and legalpaper şeklindedir.
fleqn Matemetik denklemleri satır ortası yerine sayfanın soluna koyulur. fleqn ingilizce "formula", "left", ve "equation" kelimelerinden türetilmiştir.
leqno Denklem numaraları sol yerine sağa koyar.
titlepage, notitlepage Belgenin başında başlıbaşına bir başlık sayfası yaratılıp (titlepage) yaratılmayacağını (notitlepage) belirtir. report ve book sınıflarında başlık sayfasının yaratılması varsayılır. Ancak article sınıfda bunun titlepage seçeneği ile belirtilmesi gerekir.
onecolumn, twocolumn LaTeX'e safyanın bir sütün ya da iki sütün şeklinde düzenlenmesini buyurur.
twoside, oneside Sayfanın tek taraflı ya da çift taraflı olmasını belirtir. Bu seçenek belirtilmemiş ise, article ve report sınıflarında sayfanın tek taraflı ve book sınıfında sayfanın çift taraflı olacağı varsayılır. Şunu belirtelim ki, çift taraf twoside seçeneği, yazıcıya sayfanın iki-taraflı çıktısının alınması gerektiğini söyleyemez. Bu, yazıcı kurulumundan ya da çıktı iletişim penceresinden ayarlanmalıdır.
landscape Sayfa yerleşiminin boyuna değil enine olmasını belirtir.
openright, openany Bölüm başlıklarının hep sağda ya hep solda başlamasına yol açar. Bu seçenek article sınıfında çalışmaz. report sınıf bir sonraki bölümü, takip eden ilk boş sayfada başlatır. Bunu aksine, book belge bölümlerini hep sağ tarafta başlatır.
draft LaTeX'in tireleme ve düzenleme sorunlarını, küçük bir kare işareti ile, ilgili satırın soldaki sayfa boşluğunda belirtmesine yolaçar. Böylece, sorunları kolayca bulunur. Bu sınıf, belgedeki görsel içerikleri (figür, resime gibi) bastırır ve sadece bu görselleri çevreleyen bir çerçeve gösterir.

Örneğin, 12pt yazıtipi büyüklüğünde, tek taraflı, A4 sayfa, draft modunda bir LaTeX belgesi şu satır ile başlamalıdır:

\documentclass[12pt,a4paper,oneside,draft]{report}

LaTeX paketleri[değiştir]

\documentclass[11pt,a3paper]{article} \begin{document} selaam \end{document} \begin{enumerate} \item \textbf{Introduction} \end{enumerate}

Büyük çaplı LaTeX belgeleri[değiştir]

İyi belge ismi seçimi[değiştir]