LaTeX/Matematik

Vikikitap, özgür kütüphane

Donald Knuth'u TeX sistemini geliştirmeye yönlendiren en önemli sebeplerden birisi, matematiksel denklemlerin basitçe yaratılabildığı ve aynı zamanda matbaadan çıkmış gibi gözüken belgelerin yaratılmasına imkan veren bir yazılım tasarlamaktı. Nitekim, TeX'in ( ve sonrasında LaTeX'in) bilim çevrelerinde çok yaygın olarak kulanılıyor olması Knuth'un bu çabasında başarılı olduğunu göstermektedir. Matematiksel ifadelerin kolay ve şık olarak yazılabilmesi, LaTeX'in en önemli özelliklerinden biridir. Bundan dolayı ve engin sayıdaki matematiksel yazım biçimleri yüzünden, LaTeX'de matematik konusu büyük bir konudur.

Eğer yaratmak istediğiniz belge sadece birkaç matemik denklemi içeriyorsa, sıradan bir LaTeX sürümü işinizi görecektir. Ancak, birçok değişik türde ve karmaşık denklemler içeren bilimsel bir yazı yazıyorsanız, amsmath[1] paketine bakmanızda yarar var. Bu paket, sıradan LaTeX komutlarından daha esnek ve güçlü komutlar içerir. Diğer bir paket, mathtools[2], amasmath'a bir takım kullanışlı ayarlamalar, ortamlar, ve işaretler ekler. Bu paketleri kullanmak için,

 \begin{document}

komutundan önce şunları ekleyin:

\usepackage{amsmath}

ya da

\usepackage{mathtools}

.

Matematik ortamları[değiştir]

Yazı içinde matematik ifadeleri[değiştir]

Ad: 271dc014ca241469b5c2cfac92f25b8f.png Gösterim: 293 Boyut: 387 Byte ise ve

Ad:  e998ee20c5e74349341b795530610bef.png

Gösterim: 329 Boyut: 1.6 KB n dereceli bir polinomsa,

Ad:  443d5bef94c8ce4946f586893f33060f.png

Gösterim: 290 Boyut: 861 Byte

İşaretler[değiştir]

Matematik birçok işarete sahiptir! Aşağıda gördükleriniz klavyeden ulaşılabilecek sembollerdir:

+ - = ! / ( ) [ ] < > | ' : *

Bu listenin dışında, belirgin komutlar arzu edilen semboller için kullanılmalıdır. Buna Yunanca harfler, ilişik semboller, oklar, ikili operatörler ve daha fazlası söylenebilir.

Bir örnek:
\forall x \in X, \quad \exists y \leq \epsilon

Neyse ki, özel semboller için arama yapabilen bir araç var. "Detexify" için dış bağlantılar bölümüne bakabilirsiniz. Başka bir seçenek de dış bağlantılar bölümünde bulabileceğiniz "The Comprehensive LaTeX Symbol List".

Eski latin karakterleri[değiştir]

İşleçler (Operatörler)[değiştir]

boş küme

Üstüler ve altılar[değiştir]

Kesirli sayılar ve binomsallar[değiştir]

k=netdata/toplam zaman

Kök[değiştir]

Toplam ve tümlev (integral)[değiştir]

Parantezler ve ayraçlar[değiştir]

)

Matrisler ve diziler[değiştir]

Denklem içine yazı koymak[değiştir]

Matematik işaretlerinin biçimlendirilmesi[değiştir]

%

Eksi ve artı[değiştir]

Yatay aralıkların ayarlanması[değiştir]

AMS matematik paketi[değiştir]

Matematik işaretleri dizini[değiştir]

Olağan bir LaTeX kurulumu ile gelen tüm işaretler aşağıda listelenmiştir. Bunların dışındaki işaretler paketler ile elde edilebilir.

İlişik semboller
Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut
\leq \geq \equiv \models \prec
\succ \sim \perp \preceq \succeq
\simeq \mid \ll \gg \asymp
\parallel \subset \supset \approx \bowtie
\subseteq \supseteq \cong \sqsubset \sqsupset
\neq \smile \sqsubseteq \sqsupseteq \doteq
\frown \in \ni \propto =
\vdash \dashv < >
Eski latin harfleri
Sembol Komut
ve \Alpha ve \alpha
ve \Beta ve \beta
ve \Gamma ve \gamma
ve \Delta ve \delta
, ve \Epsilon, \epsilon ve \varepsilon
ve \Zeta ve \zeta
ve \Eta ve \eta
, ve \Theta, \theta ve \vartheta
ve \Iota ve \iota
ve \Kappa ve \kappa
ve \Lambda ve \lambda
ve \Mu ve \mu
ve \Nu ve \nu
ve \Xi ve \xi
, ve \Pi, \pi ve \varpi
, ve \Rho, \rho ve \varrho
, ve \Sigma, \sigma ve \varsigma
ve \Tau ve \tau
ve \Upsilon ve \upsilon
, , ve \Phi, \phi ve \varphi
ve \Chi ve \chi
ve \Psi ve \psi
ve \Omega ve \omega
İkili Operatörler
Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut
\pm \cap \diamond \oplus
\mp \cup \bigtriangleup \ominus
\times \uplus \bigtriangledown \otimes
\div \sqcap \triangleleft \oslash
\ast \sqcup \triangleright \odot
\star \vee \bigcirc \circ
\wedge \dagger \bullet \setminus
\ddagger \cdot \wr \amalg
Set ve/veya Logic formülü
Sembol Komut
\exists
\forall
\neg
ve \in ve \notin
\ni
\land
\lor
\rightarrow
\implies
\iff
\top
\bot
ve \emptyset ve \varnothing
Sınırlayıcılar
Sembol Komut
\uparrow
\Uparrow
\downarrow
\Downarrow
\{
\}
\lceil
\rceil
\langle
\rangle
/
\backslash
|
\|
Diğer
Sembol Komut
\partial
\infty
\nabla
\hbar
\Box
\aleph
\ell
\imath
\jmath
\Re
\Im


Trigonometrik
Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut Sembol Komut
\sin \cos \tan \cot
\arcsin \arccos \arctan \arccot
\sinh \cosh \tanh \coth
\sec \csc




Kaynakça[değiştir]