İçeriğe atla

Programlama Dilleri

Vikikitap, özgür kütüphane

Programlama dili, yazılımcının bir algoritmayı ifade etmek amacıyla, bir bilgisayara ne yapmasını istediğini anlatmasının tek tipleştirilmiş yoludur. Programlama dilleri, yazılımcının bilgisayara hangi veri üzerinde işlem yapacağını, verinin nasıl depolanıp iletileceğini, hangi koşullarda hangi işlemlerin yapılacağını tam olarak anlatmasını sağlar.

Şu ana kadar 150’den fazla programlama dili yapılmıştır. Bunlardan bazıları Pascal, Basic, C, C#, C++, Java, Cobol, Perl, Python, Ada, Fortran, Delphi ve 1C Enterprise'dır.

Dünyadaki en popüler programlama dilleri sıralaması ise şöyle: JavaScript, Java, PHP, Python, Ruby, C#... Popüler dilleri daha yakından incelemek istiyorsanız buradan takip edebilirsiniz.

Seviyelerine göre programlama dilleri. Seviye ne kadar düşük olursa insan diline o kadar uzak bir söz dizimine sahip olur.

Düşük Orta Yüksek Çok yüksek
X86 Assembly C W Pascal W Visual Basic
C++ W Basic W VB.NET W
Java Fortran W Acces W
C# W Cobol W Foxpro W
ADA W Python W Paradox
Javascript Ruby Xbase W
PHP W BaCon
Veritabanı Yapay zeka
MySQL W Prolog W
PostgreSQL W Lisp W
Oracle W CLIPS W
MySQL [1]
MongoDB [2]
Hadoop [3]

Derleyici nedir?

[değiştir]
  • Derleyici (Compiler), bir bilgisayar dilinde yazılmış olan kodu, bilgisayarın (ya da elektronik cihazın) donanımına uygun makine diline çeviren bilgisayar programıdır.
  • Derleyici öncelikle yazılan program kodunun doğru yazılıp yazılmadığını kontrol eder, eğer hatalar varsa bunları programcıya bildirir.
  • Eğer kod doğru ise derleme yapılan sisteme uygun olan 0 ve 1’lerden oluşan makine kodunu üretir (EXE dosyası).

Yorumlayıcı nedir?

[değiştir]
  • Yorumlayıcı (Interpreter), bir programın kaynak kodunu derlemek yerine doğrudan satır satır yürüten bir programdır.
  • BASIC gibi bazı diller hem derleyici hem yorumlayıcı programlar ile kullanılabilir.
  • JAVA dili, yorumlayıcı kullanması nedeniyle taşınabilir (platform bağımsız) bir yapıya sahip olmuştur.

Merhaba Dünya

[değiştir]

Diller: Ada | ALGOL 68 | Alice ML | Amiga E | Applescript | AspectJ | Assembly Intel x86 Linux | Assembly Intel x86 NetBSD | AWK | bash | BASIC | Batch files | C | C, Cairo | C, Xlib | Candle | Clojure | C++ | C# | Delphi | Dylan | E | Eiffel | Erlang | Forth | FORTRAN | Fortress | Go | Groovy | Haskell | Hume | IBM PC bootstrap | Inform 7 | Java | Java, Swing | JavaScript | LaTeX | Lisp | Logo | Lua | Maple | MATLAB | Mercury | OCaml/F Sharp | occam | Oz | Pascal | Perl | Perl6 | PHP | Pic | PIR | PLI | PostScript | Prolog | Python | Rexx | Ruby | Scala | Scheme | Seed7 | sh | Smalltalk | SQL | Standard ML | SVG | Tcl | Tcl Tk | Visual Basic | Visual Basic .NET | XSL

with Ada.Text_Io;
procedure Merhaba_Dunya is
begin
    Ada.Text_Io.Put_Line("Merhaba Dünya!");

    for I in 1..10 loop
       Ada.Text_Io.Put(Integer'Image(I));
    end loop;
end;

ALGOL 68

[değiştir]
main:(
        printf($"Merhaba Dünya!"l$)
)

Alice ML

[değiştir]
fun iter i 0 f = ()
  | iter i n f = (f i; iter (i+1) (n-1) f)
  
do print "Merhaba Dünya!\n"
do iter 1 10 (fn i => print(Int.toString i^"\n"))
do OS.Process.exit OS.Process.success

Amiga E

[değiştir]
PROC main()
   WriteF('Merhaba Dünya!')
ENDPROC

Applescript

[değiştir]
tell application "Ömer"
        "Merhaba Dünya"
end tell
tell application "Ömer"
        display dialog "Güle Güle Dünya"
end tell

AspectJ

[değiştir]
public class MerhabaDunya {
  public static void main(String[] args) {
    System.out.println("Merhaba Dünya!");
  }

}

Assembly Intel x86 Linux

[değiştir]
başlık .data
msg	db	"Merhaba Dünya!",0x0a
len	equ	$-msg
başlık .text
	global _start

_start:
	mov	ebx,0x01
	mov	ecx,msg
	mov	edx,len
	mov	eax,0x04
	int	0x80

	mov	ebx,0x00
	mov	eax,0x01
	int	0x80

Assembly Intel x86 NetBSD

[değiştir]
başlık .note.netbsd.ident
	dd	0x07,0x04,0x01
	db	"Fatih",0x00,0x00
	dd	200000000
başlık .data
msg	db	"Merhaba Dünya!",0x0a
len	equ	$-msg
başlık .text
	global _start

_start:
	push	dword len
	push 	dword msg
	push	dword 0x01
	mov	eax,0x04
	push	dword eax
	int	0x80

	push	dword 0x00
	mov	eax,0x01
	push	dword eax
	int	0x80
#!/usr/bin/awk -f
BEGIN {print "Hello, World!"}

Haskell

[değiştir]
main = putStrLn "Merhaba dünya!"

Python

[değiştir]
print("Merhaba Dünya")
Console.WriteLine("Merhaba Dünya");

Kaynak: http://en.literateprograms.org/Hello_World_(bash)

public class HelloWorld {
	public static void main(String[] args) {
		System.out.println("Hello World!");
	}
}