İçeriğe atla

Türükçä/Zamirler

Vikikitap, özgür kütüphane

Şahıs Zamirleri

[değiştir]

Men, Sen, An, Ol, Biz, Siz, Alar, Olar. An ve Alar'ın insanlardan söz ederken,Ol ve Olar'ın ise hayvanlar bitkiler, cansız varlıklar ve kavramlardan söz ederken kullanılması gerektiğini unutmayınız. Siz sözü tek kişiye kullanıldığında nezaket ifade eder. Aynı nezaketli tavır birden fazla kişiye sergilenmek istediğine Siz sözüne –lär çoğul eki getirilir, ancak sizlär zamirinin nezaket anlamı dışında siz zamirinden ne dilbilim açısından ne de işlev açısından bir farkı yoktur.

Hal ekleri ile zamirlerin kullanışları aşağıdaki gibidir:

YALIN Men Sen An Ol Biz Siz Alar Olar Sizlär
İLGİ Meniñ Seniñ Anıñ Onuñ Bizniñ Sizniñ Alarnıñ Olarnıñ Sizlärniñ
YÜKLEME Meni Seni Anı Onu Bizni Sizni Alarnı Olarnı Sizlärni
YAKLAŞMA Maña Saña Aña Oña Bizgä Sizgä Alarga Olarga Sizlärgä
BULUNMA Mendä Sendä Anda Onda Bizdä Sizdä Alarda Olarda Sizlärdä
UZAKLAŞMA Mendän Sendän Andan Ondan Bizdän Sizdän Alardan Olardan Sizlärdän
VASITA Men bilän Sen bilän An bilän Ol bilän Biz bilän Siz bilän Alar bilän Olar bilän Sizlär bilän

İşaret Zamirleri

[değiştir]

Ol, Bul, Şul, Olar, Bular, Şular. Ol ve çoğulu Olar bulunduğumuz noktadan en uzaktır. Şul veçoğulu Şular bulunduğumuz noktaya yakındır. Bul ve çoğulu Bular, bulunduğumuz noktadadır, yanımızdadır.

Eğer yanımızdaki iki farklı nesne ya da nesnlere işaret ediyorsak, birine bul ya da bular, diğerine ise şul ya da şular diye işaret ederiz. İşaret zamirlerinin hal eki almış şekilleri aşağıdaki gibidir:

YALIN Ol Bul Şul Olar Bular Şular
İLGİ Onuñ Bunuñ Şunuñ Olarnıñ Bularnıñ Şularnıñ
YÜKLEME Onu Bunu Şunu Olarnı Bularnı Şularnı
YAKLAŞMA Oña Buña Şuña Olarga Bularga Şularga
BULUNMA Onda Bunda Şunda Olarda Bularda Şularda
UZAKLAŞMA Ondan Bundan Şundan Olardan Bulardan Şulardan
VASITA Ol bilän Bul bilän Şul bilän Olar bilän Bular bilän Şular bilän

Dönüşlülük Zamirleri

[değiştir]

Özüm, Özüñ, Özü, Özümüz, Özüñüz, Özläri