Kanlıkça/Sengze/A1.1/Selamlaşma
Genel Sözler
[değiştir]Bu kısımda da gördüğünüz şeylerden biri parantezdeki (-ng) eki. (-ın), (-nın) yerine kullanılır. Fakat (-ng) samimi, (-ın), (-nın) ise resmi durumlarda kullanılır. Eğer kelimenin sonu (n) ile bitiyorsa Örn; Xin/Sen, sadece yanına (g) eklenir. (Xing) gibi. B,D,G,K,L,M,N,P,R,S,T,Z gibi biten harfler için bu söz konusu değildir. Bu harflerde sadece (-ın), (-nın) eki kullanılır. Sadece N harfi için geçerlidir. Zaten bu sayılan harfler dışında başka harfler sona gelmez. Eğer söz (nh) ile bitiyorsa Örn; Yönh, içindeki sessiz harf uzatılır. Ve Yö'nh (Yöönh) diye okunur.
Yalnız söz sade haliyle (ng) ile bitiyorsa Örn; Chong[Qong] (Büyük) (g) harfi kalkar ve yerine (n) gelir. Yani (n) çift (n) olur. Chonn[Qonn] gibi. Bu durum (-hın), (-sın), (-bın) ve (-yın) ekleri için geçerli değildir. Samimi durumda "kumnida" eki gelmesine gerek yoktur. Samimilik durumuna göre sonuna "kun" getirilir ya da hiç getirilmeyebilir. Ancak resmi durumda "kumnida" eki gelmek zorundadır. "Cao" da "Yahxi" gibi iyi demektir ve sonradan türetilmiştir. Ve nasıl türetildiği bilinmemektedir. Qiu(Chiu)-ru gitmek demektir. Bu şekilde Cao Qiu, güzel git, iyi git anlamına gelir. Ama bu söz hoşça kal, güle güle demek için kullanılır. Erhuziei ise direkt afedersiniz, pardon demektir. Ve hiçbir eki yoktur. Sadedir. Orta Kanlıkça döneminde türetilmiştir. Ve halen kullanılır.
| Söz | Conghan | Shengzi | Türkçe |
|---|---|---|---|
| Künte nın (Künteng) yahxi [bǒlzīn]! | 큔테는 (큔텡) 약시 벌쯘！ | Күнте ның (күнтенг) якщи беолзын. | Günaydın! |
| Yahxi nın (yahxing) künte! | 약시는 (약싱) 큔테！ | Якщи ның (якщинг) күнте! | İyi günler! |
| Yahxi nın (yahxing) haixun! | 약시는 (약싱) 海寻！ | Якщи ның (якщинг) хаищун! | İyi akşamlar! |
| Yahxi nın (yahxing) kinče! | 약시는 (약싱) 큔테킨체！ | Якщи ның (якщинг) кинче! | İyi geceler! |
| Xin ın (Xing) kandak ma? | 辛은 (性) 칸닼 마? | Шин ын (Шинг) кандак ма? | Nasılsın? |
| Men ın (Meng) yahxi kunmida. | 멘은 (멩) 약시 쿤미다 | Мен ын (Менг) якщи кунмида. | Ben iyiyim. |
| Xin ın (Xing) hae ma? | 辛은 (性) 해마? | Шин ын (Шинг) хе ма? | Ya sen? |
| Baohın ın (Baohıng) köp yahxi kui küng. | 宝흔은 (宝흥) 쿞 약시 亏큥. | Баохын ын (Баохынг) көп якщи куи күнг. | Bugün çok güzel bir gün. |
| Cao qiu! | 彩球！ | Жао чиу! | Hoşça kal!/Güle güle! |
| Erhuziei! | 尓胡子欸 | Ерхузиеи! | Afedersiniz! |
| Sang ın (Sāng) ninming bǒlaile sihui ma? | 상은 (사앙) 닌밍 벌艾了 司会㐷？ | Санг ын (Саанг) нинминг беолаиле сихуи ма? | (Size) yardımcı olabilir miyim? |
Selam Vermek
[değiştir]Kanlıkça'da insanlar böyle selamlaşır. Bu iki cümle günlük hayatta da çok kullanılır.
Bu iki cümle de kalıplaşmıştır. Tam olarak bu iki kelimenin anlamını öğrenecek olursak;
以센히마！(Yisenhima!) derken bu sözün anlamında Yisen(h) sözü tek başına kullanıldığında Yiseng olur ve bu sözün anlamı huzurlu olmak, sağlık ve mutluluk içinde bulunma(k) durumu anlamı taşıyan söz Türkçedeki "esenlik" sözüne denktir ki bu söz aslında Türkçe ile aynıdır. Söyle görebilirsiniz;
Yisen(h)=Yiseng --> Yisen ---> İsen (Tatarlar da böyle der) ---> Esen ---> Esen(lik)
-ima sözü de Orta Kanlıkça'da ile anlamı taşırken zamanla anlam kayması ile "ve" anlamına gelmiştir. Yani "Yisenhima" sözünün tam karşılığı "Esenlik ile" demektir ki bu Türkçeyle birebir anlam taşır. Esenlik ile derken de Huzur ve sağlıkla olun(kalın). anlamına gelir. Çağdaş Kanlıkça'sına birebir uyarlayacak olursak "Yiseng ime byolsum." olur.
"以셍 니메 뵬숨。"
탕知悉吉！(Tangzhixiji！) sözünün de anlamında Tang sözünün anlamı güneşin doğuşu, tan ağarması'dır. Zhi sözü de Orta Kanlıkça'da -da, -de anlamı taşır. Xiji (Shiji)'nin anlamı (Shiji-man) da beklemektir. Şu an da Çağdaş Kanlıkça'da kullanılmaktadır. Sözün tam karşılığı da "Güneşin doğuşunda (sen-i) bekl(iyor) (olacağım)'dır. Ve bu sözün de Çağdaş Kanlıkça'sına uyarlayacak olursak Tangzhixiji'nin tam birebir karşılığı "Tei nın tūnluhında xin xijiep bǒl-anh." dır.
"王는 투운路흔다 信悉吉엡 벌않。"
| Söz | Conghan | Shengzi | Türkçe |
|---|---|---|---|
| Yisenhima! | 以센히마！ | Йисенхима | Merhaba |
| Tangzhixiji! | 탕知悉吉！ | Тангзищижи! | Görüşürüz! |