İçeriğe atla

İkilik Sayı Sistemi

Vikikitap, özgür kütüphane

İKİLİK SAYI SİSTEMİ (Basit Anlatım)

  • 3 uçlu bir kablomuz olsun ve bu 3 uça 5 rakamını yazmak istediğimizi düşünelim, önce 3 uça bir isim verelim, Bu uçların adı soldan sağa doğru X2,X1 ve X0 olsun.

X2 X1 X0

  • Evet 3 ucumuz hazır, şimdi bu uçların her birine - veya + voltaj vereceğimizi düşünelim. Kaç farklı şekilde – ve + verebiliriz.
x2 x1 x0
1 - - -
2 - - +
3 - + -
4 - + +
5 + - -
6 + - +
7 + + -
8 + + +
  • Görüldüğü gibi oluşabilecek tüm konumları girdiğimizde 3 uç üzerinde 8 değişik konum oluşturabildik. 4 uç olsaydı 16, 5 uç olsaydı 32 farklı konum oluşturabilirdik. Tabii ki bunları deneme ile değil basit bir hesapla bulurduk.
Sekiz uç ile kaç farklı konum olacağını hesapla bulalım
8 uç : 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 = 256 yapar . ( buna kısaca 2 üzeri 8 denir)
4 uç : 2 x 2 x 2 x 2 = 16 yapar . (buna kısaca 2 üzeri 4 denir )
  • Eksi uçlara 0 , Artı uçlara 1 diyelim, Her uca rakamsal bir değer verelim
(4) (2) (1)
X2 X1 X0
0 0 0
0 0 1
0 1 0
0 1 1
1 0 0
1 0 1
1 1 0
1 1 1
  • Şimdi bir olan yerlere X değerlerini yazalım ve yanlarına toplamını yazalım.
(4) (2) (1)
X2 X1 X0
0 0 0 = 0
0 0 1 = 1
0 2 0 = 2
0 2 1 = 3
4 0 0 = 4
4 0 1 = 5
4 2 0 = 6
4 2 1 = 7
  • Buradan anlaşıldığı gibi (1 0 1) = 4 + 1 = 5 yapar.
  • Bilgisayarlarda sadece, 0 ya da 1 değerini tutabilecek alana, 1 Bit(örneğe göre uç) denir. En küçük hafıza alanıdır.
  • 8 Bitin oluşturduğu sıraya 1 Byte dedir. Bir byte ikilik olarak (00000000 ile 11111111) arası değerler alabilir.
  • Bilgisayar hafızaları kaydedilecek datarı Byte olarak saklarlar, Bir byte 256 çeşit konum alabileceği için 0 ile 255 arası bir rakamı temsil eder, Aynı zamanda 0 ile 255 arasındaki her rakamın Alfanumerik bir değeri vardır, Örnek olarak 'A' harfi 65 ile temsil edilir. 'B' harfi ise 66, Şayet bir hafıza alanında 'BABA' kelimesini saklamak istersek, 66-65-66-65 yazmamız gerekir bu da 4 * 1 Byte yani 4 byte'lık bir hafıza alanı demektir(4 byte 32 bit eder).
  • Bilgisayar Dilinde Yazılmış BABA kelimesi
1.Byte 01000010
2.Byte 01000001
3.Byte 01000010
4.Byte 01000001
  • Şimdi BABA Kelimesinin ilk Byte(8 Bit)tını inceleyelim.

X sıralamasını hatırlarsanız 8 bit değerleri şöyle dizilir.

 128-64-32-16-8-4-2-1
   0-1 -0 -0 -0-0-1-0
Bir rakamlarının denk geldiği sayıların toplamı 64 + 2 olduğundan, ilk byte 66 dır. ASCII olarak bu değer 'B' harfini temsil eder.

İkilik Sayı sistemini matamatik ağırlıklı olarak öğrenmek istiyorsanız burdan girin.

HAFIZA TANIMLARI

  • Üsteki bilgileri özetler ve biraz ekleme yaparsak.
1 Bit  : 1 Bit en küçük hafıza değeri olup, 0 ya da 1 değerini saklayabilir. (1 bit 2 Değişik Bilgi Saklayabilir)
1 Byte  : 8 Bitin oluşturduğu kümeye 1 Byte denir. (1 byte, 0 ile 255 arasından, bir bilgi saklayabilir.)
1 KByte : 1 Kbyte = 1024 Byte (KByte KiloBayt diye okunur)
1 MByte : 1 Mbyte = 1024 KByte (MByte MegaBayt diye okunur)
1 GByte : 1 Gbyte = 1024 Mbyte (GByte GigaBayt diye okunur)