Korece/Okunuş/Ses Değişimleri
Ses Değişimleri[değiştir]
Kore alfabesi, Hangıl'da her ne kadar her harfin ayrı bir ses değeri olsa da okunuş esnasında hece ve hecelerin kelime içindeki yerine göre özellikle ünsüz harfler değişik ses biçimlerini alabilmektedirler. O nedenle harfler her zaman temel ses değerleri ile okunmaz.
Ünsüz Kore harflerinin kelime içindeki hecelerde ses değişiklikleri temel olarak iki alt kategoride ele alınmaktadır: benzeşme ve damaksıllaşma.
- 1. Benzeşme
- 2. Damaksıllaşma
Benzeşme, harflerin hece içindeki konumlarına göre bir önceki ve bir sonraki harfle olan etkileşiminden oluşmaktadır. Bu nedenle her harf ayrı ayrı ele alınmaktadır.
Damaksıllaşma ise belirli harflerin ünlü bir harf ile karşılaştığında aldığı değişimi belirtmektedir.
Temel Ses Değerleri[değiştir]
| Temel Ses Değerleri | ||||||||||||||||||
| ㄱ | ㄲ | ㄴ | ㄷ | ㄸ | ㄹ | ㅁ | ㅂ | ㅃ | ㅅ | ㅆ | ㅇ | ㅈ | ㅉ | ㅊ | ㅋ | ㅌ | ㅍ | ㅎ |
| /g/ | /gg/ | /n/ | /d/ | /dd/ | /r-l/1 | /m/ | /b/ | /bb/ | /s-ş/2 | /ss-şş/3 | /ng/ | /c/ | /cc/ | /ç/ | /k/ | /t/ | /p/ | /h/ |
1. Hece başında /r/, hece sonunda /l/ diye okunur
2. Devamında ㅑ,ㅕ,ㅛ,ㅠ,ㅣ, ㅙ,ㅚ,ㅞ, ㅟ ünlü harfleri gelirse /ş/, diğer durumlarda /s/
3. Devamında ㅑ,ㅕ,ㅛ,ㅠ,ㅣ, ㅙ,ㅚ,ㅞ, ㅟ ünlü harfleri gelirse /şş/, diğer durumlarda /ss/
Tek Hece ve Son Hecedeki Ses Değerleri[değiştir]
Tek heceden oluşan kelimelerde ya da birden fazla heceden oluşan kelimelerin son hecelerindeki ses değişimleri aşağıdaki gibidir:
Hece Başında[değiştir]
| Hece Başında Ses Değerleri | ||||||||||||||||||
| ㄱ | ㄲ | ㄴ | ㄷ | ㄸ | ㄹ | ㅁ | ㅂ | ㅃ | ㅅ | ㅆ | ㅇ | ㅈ | ㅉ | ㅊ | ㅋ | ㅌ | ㅍ | ㅎ |
| /g/ | /gg/ | /n/ | /d/ | /dd/ | /r/ | /m/ | /b/ | /bb/ | /s-ş/1 | /ss-şş/2 | -3 | /c/ | /cc/ | /ç/ | /k/ | /t/ | /p/ | /h/ |
1. Devamında ㅑ,ㅕ,ㅛ,ㅠ,ㅣ, ㅙ,ㅚ,ㅞ, ㅟ ünlü harfleri gelirse /ş/, diğer durumlarda /s/
2. Devamında ㅑ,ㅕ,ㅛ,ㅠ,ㅣ, ㅙ,ㅚ,ㅞ, ㅟ ünlü harfleri gelirse /şş/, diğer durumlarda /ss/
3. Hece başında bir ses değeri yoktur, ünlü harf okunur.
Hece Sonunda[değiştir]
| Hece Sonunda Ses Değerleri | ||||||||||||||||||||||||||
| ㄱ | ㄲ | ㄳ | ㄴ | ㄵ | ㄶ | ㄷ | ㄹ | ㄺ | ㄻ | ㄼ | ㄽ | ㄾ | ㄿ | ㅀ | ㅁ | ㅂ | ㅄ | ㅅ | ㅆ | ㅇ | ㅈ | ㅊ | ㅋ | ㅌ | ㅍ | ㅎ |
| /g/1 | /g/1 | /g/1 | /n/ | /n/2 | /n/2 | /d/ | /l/ | /g/1 | /m/5 | /l-b/4 | /l/4 | /l/4 | /b/6 | /l/4 | /m/ | /b/ | /b/6 | /d/3 | /d/3 | ng | /d/3 | /d/3 | /g/1 | /d/3 | /b/6 | /d/3 |
1. ㄱ, ㄲ, ㄳ, ㄺ, ㅋ harflerinin hepsi hece sonunda ㄱ (/g/) olarak okunur.
2. ㄴ, ㄵ, ㄶ harflerinin hepsi hece sonunda ㄴ (/n/) olarak okunur.
3. ㄷ, ㅅ, ㅆ, ㅈ, ㅊ, ㅌ,ㅎ harflerinin hepsi hece sonunda ㄷ (/d/) olarak okunur.
4. ㄹ, ㄼ, ㄽ, ㄾ, ㅀ harflerinden ㄼ hariç hespi ㄹ (/l/) olarak okunur. ㄼ ise hem ㄹ (/l/) hem de ㅂ (/b/) olarak okunur.
5. ㅁ, ㄻ harflerinin hepsi hece sonunda ㅁ (/m/) olarak okunur.
6. ㅂ, ㄿ, ㅄ, ㅍ harflerinin hepsi hece sonunda ㅂ (/b/) olarak okunur.
Birden Fazla Heceden Oluşan Kelimelerde: Benzeşme ve Damaksıllaşma[değiştir]
Birden fazla heceden oluşan kelimelerde ilk hecenin sonunda ve ikinci hecenin başında bulunan harflerin birbirileri ile olan etkileşimle bazı harflerin ses değerleri değişir.
İlk Hece Sonunda[değiştir]
| İlk Hecenin Sonunda Ses Değerleri | ||||
| Harf | Devamında "ㅇ+ünlü" geldiğinde | Değişmediği Durumlarda | Özel Durumlar | |
| Takip Eden Harf | Dönüştüğü Ses | |||
| ㄱ | /g/ | /g/ | +ㅎ → | /k/ |
| +ㅁ → | /ng/ | |||
| +ㄴ → | /ng/ | |||
| +ㄹ → | /ng/ | |||
| ㄲ | /g/-/g/ | /g/ | ㄱ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /ng/ | |||
| +ㄴ → | /ng/ | |||
| +ㄹ → | /ng/ | |||
| ㄳ | /g/-/s/ | /g/ | ||
| /g/-/ş/ | ||||
| ㄴ | /n/ | /n/ | +ㄹ → | /l/ |
| ㄵ | /n/-/c/ | /n/ | ||
| ㄶ | /n/ | /n/ | ||
| ㄷ | /d/ | /d/ | +ㅎ → | /t/ |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| +이 → /c/ *(damaksıllaşma) | +ㄴ → | /n/ | ||
| +ㄹ → | /n/ → /l/ | |||
| ㄹ | /r/ | /l/ | ||
| ㄺ | /l/-/g/ | /g/ | ||
| ㄻ | /l/-/m/ | /m/ | ||
| ㄼ | /l/-/b/ | /l/ | Bazı kelimelerde /b/ | |
| ㄽ | /l/-/s/ | /l/ | ||
| /l/-/ş/ | ||||
| ㄾ | /l/-/t/ | /l/ | ||
| ㄿ | /l/-/p/ | /b/ | ||
| ㅀ | /l/ | /l/ | ||
| ㅁ | /m/ | /m/ | ||
| ㅂ | /b/ | /b/ | +ㅎ → | /p/ |
| +ㅁ → | /m/ | |||
| +ㄴ → | /m/ | |||
| +ㄹ → | /m/ | |||
| ㅄ | /b/-/s/ | /b/ | ||
| /b/-/ş/ | ||||
| ㅅ | /s/ | /d/ | ㄷ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| /ş/ | +ㄴ → | /n/ | ||
| +ㄹ → | n → /l/ | |||
| ㅆ | /ss/ | /d/ | ㄷ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| /şş/ | +ㄴ → | /n/ | ||
| +ㄹ → | n → /l/ | |||
| ㅇ | /n/-/g/ | /ng/ | ||
| ㅈ | /c/ | /d/ | ㄷ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| +ㄴ → | /n/ | |||
| +ㄹ → | n → /l/ | |||
| ㅊ | /ç/ | /d/ | ㄷ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| +ㄴ → | /n/ | |||
| +ㄹ → | n → /l/ | |||
| ㅋ | /k/ | /g/ | ㄱ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /ng/ | |||
| +ㄴ → | /ng/ | |||
| +ㄹ → | /ng/ | |||
| ㅌ | /t/ | /d/ | ㄷ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| +이 → /ç/ *(damaksıllaşma) | +ㄴ → | /n/ | ||
| +ㄹ → | n → /l/ | |||
| ㅍ | /p/ | /b/ | ㅂ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /m/ | |||
| +ㄴ → | /m/ | |||
| +ㄹ → | /m/ | |||
| ㅎ | Ø | /d/ | ㄷ harfinin son 3 kuralı geçerli | |
| +ㅁ → | /n/ | |||
| +ㄴ → | /n/ | |||
| +ㄹ → | n → /l/ | |||
| diğer özel durumlar | ||||
| +ㄱ → | Ø | |||
| +ㄷ → | Ø | |||
| +ㅂ → | Ø | |||
İkinci Hece Başında[değiştir]
| İkinci Hecenin Başında Ses Değerleri | ||
| İlk hecedeki son harf | Devamındaki hecede ilk harf | Değişim |
| Ünsüz Harf | Hece başında ses değeri olmayan "ㅇ" | İlk hecedeki son ünsüz harf ulama yoluyla ikinci hecenin başına geçer. |
| Ünlü Harf | Çift ünsüz olan "ㄲ", "ㄸ", "ㅃ", "ㅆ", "ㅉ" | Çift ünsüzler bölünür ve birisi ilk hecenin son sesi olur. |