İçeriğe atla

Vikikitap'ı Kullanma/Temizlik ve bakım

Vikikitap, özgür kütüphane

Yardım etme yolları

[değiştir]

Gramer, imla ve biçimlendirme hatalarının düzeltilmesi Vikikitap'ın en çok ihtiyaç duyduğu katkı biçimlerinden biridir. Ancak, sıradan kullanıcıların yapabileceği daha başka birçok bakım ve organizasyon görevleri de vardır. Genel bakım projelerini öğrenmek için Vikikitap:Bakım sayfasına bakabilirsiniz. Ayrıca Vikikitap:Tüm kitaplar sayfası çeşitli organizasyonel projeler için merkezi bir noktadır.

Bir kitabın yardıma ihtiyacı olduğunu belirtmek için kullanılan çeşitli şablon mesajlarının bir listesi Vikikitap:Şablon mesajları sayfasında bulunur. Yardıma ihtiyacı olan bir kitap bulduğunuzda, bundan başkalarını da haberdar etmek için kitabı uygun bir şablonla etiketleyin.

Bu sayfada bazı çok bilinen temizlik ve bakım görevlerini anlatacak, ancak sadece hizmetlilerin yapabileceği görevleri anlatmayacağız.

İletişim kurma

[değiştir]

Bir bakım görevini gerine getirirken bunun hakkında bilgilenmek isteyen başka insanlar da olacaktır. Sorunlu bir sayfa bulduğunuzda o sorunu yaratan kişiye sorunla ilgili bir mesaj göndermeniz faydalı olabilir. Örneğin bir kullanıcı lisansı olmayan bir resim yüklemişse ilgili kullanıcıya mesaj göndererek bu sorundan haberdar ediniz.

Eğer lisanssız resimleri veya hızlı silinmesi gereken sayfaları etiketlemeye başlamışsanız bu sayfaları/resimleri ayrıca hizmetli panosunda bildirmeniz güzel olacaktır, böylelikle hizmetlilerin durumdan haberi olabilir.

Eğer bir sayfayı {{yanlışlıkla}}, {{temizlik-ap}}, {{temizlik}}, {{tba}}, {{tartışmalı}} ve {{genişlet}} gibi çeşitli temizlik şablonlarıyla veya çeşitli taşıma, birleştirme şablonlarıyla etiketlemişseniz ilgili şablonu yapıştırdığınızı ve neden yapıştırdığınızı ilgili sayfanın tartışma sayfasında dile getirmeniz çok güzel olacaktır.

Yani kısaca insanlarla iletişim halinde kalmak çok önemlidir.

Sayfaları denetlemek

[değiştir]
Ana madde: Vikikitap:Yeni sayfaları denetlemek

Vikikitap'ta sayfalar çeşitli sorunları bulmak için çeşitli şekillerde denetlenir. Sorunları denetlemenin en iyi yollarından biri Özel:Yenisayfalar sayfasını izlemektir. Eğer bir sayfa ileride problem teşkil edecekse genelde ilk oluşturulduğu zaman bunu belli eder. Bir sayfanın yanlışlıkla oluşturulduğunu düşünüyorsanız {{yanlışlıkla}} şablonunu, sayfanın silinmesini gerektiğini düşünüyorsanız {{sil}} şablonunu, sayfanın genel bir yardıma ihtiyacı olduğunu düşünüyorsanız {{temizlik}} şablonunu kullanın. Ancak bütün bu şablonları son derece dikkatli kullanın ve daima Wikimedia Vakfı'na en çok faydası dokunacak yolu seçin. Örneğin bir sayfada biraz içerik var, ancak bu içerik Vikikitap'a uygun değilse, sayfaya direkt "sil" şablonu yapıştırmak yerine başka bir Wikimedia projesine taşınıp taşınamayacağını düşünün. Eğer taşınabileceğine karar verdiyseniz {{transwiki}} şablonunu kullanın.

İçeriği olmayan veya mantıklı içeriği olmayan kısa sayfaları Özel:KısaSayfalar sayfasını kullanarak bulabilirsiniz, içeriği olmayan sayfalar genelde silinebilir. Boş olmayan ancak kısa içerikli olan sayfalara {{taslak}} şablonunu, zengin içeriği olup bazı bölümleri kısa olan sayfalara {{bölümtaslak}} şablonunu (sadece ilgili bölüme) yapıştırabilirsiniz.

Telif hakkı ihlalleri ve resimler

[değiştir]

Son yüklenen resimleri görmek için yükleme kaydını kullanabilirsiniz. Tıpkı sayfalarda olduğu gibi, resimler de ileride bir problem teşkil edecekse genelde bunu ilk yüklendiği zaman belli eder. Vikikitap'a yüklenen her resmin geçerli bir lisans etiketi olmalıdır, belirli bir lisans etiketi olmayan resimlere {{subst:nld}} şablonu yapıştırılır. Bu sayede hizmetliler, ilgili resmin potansiyel bir telif hakkı ihlali olduğu ve ilgilenilmesi gerektiği konusunda bilgileneceklerdir.

İçerisinde telif hakkı saklı metin bulunan bir sayfa gördüğünüzde {{telif}} şablonunu kullanın. Bunu yaparken iddianıza kanıt sunmayı da ihmal etmeyin. Eğer sayfada telif ihlali yok ancak içeriğin doğruluğunu kanıtlayacak kaynaklar konusunda eksikliği varsa {{kaynaksız}} şablonunu kullanın. Eğer sayfa başka bir Vikikitap sayfasından kopyala+yapıştır yöntemiyle aktarılmışsa {{önceki geçmiş}} şablonunu kullanarak sayfanın önceki konumu konusunda diğer kullanıcıları bilgilendirin, bu şablonu kullanırken GÖBL'e çok dikkat edin.

Hiçbir kitapta kullanılmayan resimleri Özel:KullanılmayanDosyalar sayfasında görebilirsiniz. Hiçbir kitapta kullanılmayan adil kullanım resimleri silinmeye aday gösterilebilir ({{sa}}) veya hatta hızlı silinebilir.

Vikikitap'a yüklenmiş özgür lisanslı resimleri Wikimedia Commons'a taşıyabilirsiniz. Bu işlemi CommonsHelper gibi araçlarla daha kolay yapabilirsiniz. Bir resmi siz veya bir başkası Commons'a taşıdığında bunu diğer kullanıcılara bildirmek için {{artıkcommonsta}} şablonunu kullanın.

Taşıma ve birleştirme

[değiştir]

Vikikitap'ta, birden fazla kitabın veya sayfanın birleştirilmesi gerektiğini belirten {{birleştir}}, {{şununlaBirleştir}}, {{şunuBirleştir}} ve {{bölüm birleştir}} şablonları vardır. Sayfanın yeni bir konuma taşınması gerektiğini ise {{taşı}} şablonu ile belirtiriz. Bu şablonlar konuyla ilgilenen diğer vikiyazarlara ilgili sorunu bildirmek için kullanılır. Taşıma veya birleştirme işlemine başlamadan önce ilgili şablonun sayfada bir hafta veya daha fazla kalması gerekir. Taşıma/birleştirme işlemini gerçekleştirdikten sonra bu durumu {{birleştirildi}} ve {{taşındı}} şablonlarıyla diğer kullanıcılara bildirin.

Yeni kitaplar ve organizasyon

[değiştir]

Her yeni kitap {{yeni kitap}} şablonuyla etiketlenmelidir. Bu sayede topluluk ilgili kitabın yeni oluşturulduğunu anlar ve kitap otomatik olarak "yeni kitaplar" listelerine eklenir. Yeni kitaplar ayrıca uygun bir kategoriye de koyulmalıdır. Bir kitabı belirli bir kitaplığa eklemek için {{kitaplık}} şablonunu kullanın. Bütün kitaplıkların listesini Vikikitap:Kitaplıklar sayfasında bulabilirsiniz.

Kitapların her sayfası da belirli bir kitap kategorisine koyulmalıdır. Kitabın ismi "Benim Kitabım" ise kitabın her sayfası "Kategori:Benim Kitabım" kategorisine konmalıdır. {{kitaplık}} şablonu kitabın sadece ana sayfasına konurken kategori kodları kitabın her sayfasına konmalıdır. Bu kurallara uymak çok önemlidir, aksi takdirde Vikikitap'ın organizasyon sisteminde karışıklığa neden olursunuz. Sayfaları hangi kitap kategorisine koyacağınızı veya bir sayfayı belirli bir kategoriye nasıl koyacağınızı bilmiyorsanız kitaptaki her sayfaya {{KitapKat}} şablonunu yapıştırın. Bunun sonucunda kitabın her sayfası otomatik olarak uygun kategoriye eklenecektir.

Yalnız sayfa ve kitaplar

[değiştir]

Yalnız sayfalar kendisine hiç bağlantı verilmemiş sayfalardır. Yalnız kitaplara -henüz yapıştırılmamışsa- {{kitaplık}} şablonunu yapıştırın. Yalnız sayfaların listesini Özel:YalnızSayfalar sayfasında, yalnız resimlerin listesini ise Özel:KullanılmayanDosyalar sayfasında bulabilirsiniz.

  • Yalnız adil kullanım resimleri silinebilir.
  • Yalnız "GÖBL sanılan" resimler silinebilir.
  • Yalnız özgür lisanslı resimlerin Commons'a taşınması tavsiye edilir.
  • Yalnız sayfalara gerekli ise {{birleştir}}, {{taslak}} ve/veya {{sil}} şablonları yapıştırılabilir.

Yeni kullanıcılar

[değiştir]

Vikikitap'ta birkaç değişiklik yapan yeni bir kullanıcıya kayıtlı bir kullanıcı olup olmama durumuna göre {{anonim hoşgeldin}} veya {{hoşgeldin}} şablonlarından biri ile "hoş geldin" denilebilir. Yeni kullanıcıların köy çeşmesinde kendilerini ve projelerini tanıtmaları teşvik edilmelidir. Deneyimli kullanıcıların da Vikikitap:Köy çeşmesi sayfasını izleme listesine almaları ve orada sorulan sorulara cevap vermeleri tavsiye edilir.

Yanlış davranışlarda bulunan veya Vikikitap politikalarıyla uyuşmayan değişiklikler yapan yeni kullanıcılar, mesaj sayfalarına {{denemeyapma}}, {{barizvandalizm}}, {{hayırteşekkürler}}, vb. şablonları göndermek suretiyle uyarılmalıdır. Uyarılara rağmen kötü davranışına devam eden kullanıcılar bir hizmetliye bildirilmelidir.

Çift ve bozuk yönlendirmeler

[değiştir]

Bozuk yönlendirme, olmayan bir sayfaya yapılan yönlendirme; çift yönlendirme ise, yönlendirme sayfasına yapılan yönlendirme demektir. Çevrimsel yönlendirmeler de (A sayfasının B'ye, B sayfasının A'ya yönlendirilmesi) bir çift yönlendirme türüdür.