Vikikitap'ı Kullanma/Tartışma ve karar alma

Vikikitap, özgür kütüphane

Kararları kim alıyor?[değiştir]

Vikikitap'taki kararları Vikikitap'a katkıda bulunan herkes alıyor. Kararlar alındıktan sonra da bu kararlar politikalar veya yönergeler hâline gelip topluluğun uymak zorunda olduğu yazılı belgeler haline geliyorlar. Bir kullanıcı hesabı edinerek siz de bu kararlarda söz sahibi olabilirsiniz. Sözün tamamen kullanıcılarda olduğu bu yapısı, Vikikitap'ın çok demokratik bir ortam olmasını sağlıyor.

Kararlar nasıl alınıyor?[değiştir]

Vikikitap'ta -birçok devletin karar alma mekanizmasının aksine- lider niteliğindeki kişiler yoktur. Diğer bir deyişle Vikikitap'taki herkes liderdir.

Vikikitap'taki kararlar "konsensüs" denilen bir metotla alınır. Konsensüste birinci şart herkesin üzerinde fikir birliğine vardığı bir uzlaşmadır. Önce birisi Vikikitap'ta bir şeyi değiştirmek istediğini belirten bir konu açar. Sonra diğer kullanıcılar ilgili değişiklik hakkında yorumlarını yapar. Kullanıcılar ilgili değişiklikliği neden istediğini veya istemediğini mantıklı argümanlarla açıklamaya çalışırlar. Sonra konuyu açan kişi ilgili değişikliği istemeyen kullanıcıyı ikna etmek için kendi mantıklı argümanlarıyla savunma yapabilir. Ancak bütün bunlarda birinci planda tutulması gereken şey mantıktır. Yani kişisel inanç, zevkler, kişisel istekler bu tür tartışmalarda geçersizdir.

Vikikitap'ta oylama nadiren yapılır. Genellikle tartışma oylamaya yeğlenir. Yalnızca bazı özel durumlarda oylamaya başvurulur. Bunlardan bazıları şunlardır:

  • Hizmetli, bürokrat vb. seçimi gibi mantık çerçevesinde tartışma imkanının sınırlı olduğu veya hiç olmadığı durumlar.
  • Topluluğun onayı kesin olan, ancak sadece işi resmileştirmek için formalite amacıyla açılan oylamalar.
  • Mantık çerçevesinde tartışmanın imkansız olduğu diğer durumlar. Örneğin bir sayfanın yeni tasarımının güzel olup olmadığı gibi yalnızca beğeniye hitap eden durumlar.

Bunların dışında mantık ekseninde tartışılabilecek tüm konularda oylama yerine tartışma yapılır. Ayrıca oylamalarda "oyların % 51'ini alan kazanır" gibi bir durum söz konusu değildir. Oyların en azından % 70'inin olumlu olması gerekir ve ayrıca ilgili oylamada kullanılan oyların önceden belirlenen şartların tamamını sağlanmış olması gerekir. Her oylamanın kendine özgü şartları olabilir.

Köy çeşmesi[değiştir]

Vikikitap'taki merkezî tartışma noktası köy çeşmesidir. Sadece bir kitapla veya sayfayla ilgili olmayan, Vikikitap'ın genelini ilgilendiren tüm tartışmalar ve oylamalar burada yapılır.

Köy çeşmesi kullanımı[değiştir]

Tıpkı diğer sayfaları değiştirdiğiniz gibi köy çeşmesi sayfasını da değiştirebilirsiniz. Ancak köy çeşmesi sayfasını sadece soru, görüş, istek vb. eklemek için kullanabilirsiniz. Köy çeşmesinin mevcut içeriğini değiştiremez veya silemezsiniz. Ayrıca köy çeşmesine eklediğiniz mesajınızın sonuna dört tilde (~~~~) koyarak imza atmayı unutmayın.