Türkmence/Niyet kipi

Vikikitap, özgür kütüphane

Çağdaş Türkmence (ya da Türkmen Türkçesi) Türk Dillerinin Oğuz grubundaki diğer dillerden (Türkçe, Azerice, Gagavuzca ve Horasan Türkçesi) bu dillerde bulunmayan niyet kipini içermesiyle ayrılır. Niyet Kipi'nde kullanılan -makçy(okunuşu makçı)/ -mekçi eklerine diğer Oğuz Dillerinde bulunmazken Özbekçe'de, Kazakça'da, Kırgızca'da, Yeni Uygurca'da, Karakalpakça'da, Kazan Tatarcası'nda ve Başkurtça'da rastlanır.

-makçy/-mekçi ekleri kullanıldığı eylemlerde öznenin herhangi bir hareketi yapmaya niyetlendiğini anlatır. Bu kipin anlamı Türkiye Türkçesi'ne -mak/-mek niyetinde olarak aktarılabilir. Örneğin;

Hasan bu düýesini ýyrtyjydan goramakçy. = Hasan, bu devesini bir yırtıcıdan korumak niyetinde.

Mugallym okatmak üçin mektep açmakçy. = Muallim, okutmak için mektep açmak niyetinde.

Ya da daha basit örneklerle anlatırsak;

açmakçy:açmak niyetinde, goramakçy: korumak niyetinde.